Na afloop van het college over persoonlijkheidsstoornissen kregen aanwezigen de mogelijkheid om hun vragen voor te leggen aan Frank Koerselman. Hieronder lees je hun vragen en zijn antwoorden.

Wat is het verschil tussen een sociale fobie en een vermijdende persoonlijkheidsstoornis?
‘Er is een grote overlap. Het verschil is dat een sociale fobie is gefocust op een specifieke situatie. Neem bijvoorbeeld podiumvrees: dan worden mensen angstig als ze het middelpunt zijn, maar daarbuiten kunnen ze prima functioneren. Een persoonlijkheidsstoonis omvat alles. Bij een fobie betreft een bepaalde soort situatie.’

Kan er bij een schizoïde persoonlijkheidsstoornis ook sprake zijn van wanen?
‘Er is een geleidelijke overgang, maar echte wanen horen bij schizofrenie. Bij schizofrenie zijn mensen de werkelijkheid dusdanig kwijt dat ze die gaan indelen met wanen. Dat is veel ernstiger en destructiever. Dat is niet het geval bij mensen met een schizotypische stoornis.’

Hoe kun je OCD (obsessive compulsive disorder) onderscheiden van een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis?
‘Mensen met OCD hebben dwanggedachten. In de zin van: “als ik niet dit of dat doe, gaat moeder dood.” Er is sprake van een angst en deze mensen willen met een ritueel iets tegenhouden. Mensen met OCD weten dat het niet normaal is. Iemand met een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis weet niet beter en denkt dat andere mensen niet normaal zijn. Iemand met OCD zoekt zelf hulp. Iemand met een dwangmatige stoornis niet.’ 

In hoeverre is het instellen van goede medicatie van belang? 
‘Bij geen van de stoornissen levert medicatie echt een grote bijdrage. Het is symptomatisch, het bestrijdt de symptomen maar niet de stoornis. Het instellen van medicatie is echt specialistisch werk en werkt alleen maar verzachtend. Daanaast brengt medicatie ook weer veel troubles met zich mee.’

Heeft een persoonlijkheidsstoornis een genetische oorzaak?
‘Het is niet zo dat als moeder het had, dat de volgende generatie het ook heeft. Het is wel zo dat er een genetisch element is. Temperament is genetisch bepaald. Er zijn zeker genetische aspecten, maar het buitengewoon complex om te zeggen wat nou wat veroorzaakt. Als je ouder een persoonlijkheidsstoornis heeft, moet je van goede huizen komen om daar zelf niets aan over te houden.’